Eric Goede: 'Het gaat om de vitale beweging in dat lijf'

Sensuele beelden maakt hij, uitgevoerd in een grenzeloze perfectie. In elk beeld vind je een bijzondere paradox terug. Want Erics beelden gaan over beweging én over stilstand. Verstilde beweging dus, ‘koud gemaakte’ vitaliteit. Een ode aan het leven, aan de kwetsbaarheid ervan en aan de mens die kan en meestal ook wil streven naar perfectie.

Hij heeft een echt 'kunstenaarsatelier': een oude schuur op een boerenland bij Wijk bij Duurstede, waar het binnen een 'geordende' chaos is. Overal mallen, werktafels, volle kasten met materialen, bijna gereedgekomen beelden en voorraden klei. En te midden van alle moois staat Eric, tevreden over zijn laatste beeld dat 'precies klopt'. Eric: 'Het gaat goed met mijn werk. Inmiddels ben ik in de gelukkige omstandigheden beland dat ik zelf kan kiezen met welke galeriehouder ik in zee ga. Dat is een luxepositie. Nee, ik ben helemaal geen kritisch mens, integendeel. Ik vind: het moet prettig zijn. Ik wil per se een verstandhouding hebben die me bevalt. Ik ga gewoon niet meer om met mensen die ik niet aardig vind.'

Het klopt, Erics 'roem' is stijgende. Zijn beelden worden duurder, dat is natuurlijk de wet van vraag en aanbod. Maar ze worden ook ieder jaar mooier. Eric Goede: 'Ik ontwikkel me elke dag: met elk beeld ontdek ik iets nieuws. En mijn zoektocht wordt ook steeds duidelijker.'

Over zijn achtergrond vertelt hij: In 1995 werd ik serieus beeldhouwer. Daarvoor was ik achtereenvolgens sociaal werker en 12 jaar werkzaam in een afkickcentrum, docent bouwtechniek en creatief therapeut. Elke tien jaar had ik mijn werk en mijn vak gezien en volgde ik een nieuwe opleiding. Geen ongedurigheid, want tien jaar is heus een lange tijd en ik heb al die vakken goed beheerst. Ik vind het fijn om veelzijdig te zijn. Ik kan je zeggen: docent bouwtechniek vereist een andere opleiding dan sociaal werker. Wat bij al die vakken terugkwam was mijn liefde voor het creatieve, dat wel. Ik heb mijn hele leven bijvoorbeeld portret- en model getekend. Ik kan het goed, maar mijn liefde gaat uit naar de beelden.'

Ontwikkeling

Kraaloogjes, grijns. Spot. Eric Goede ten voeten uit. Wie met hem praat denkt: dit was vroeger Pietje Bell. Belhamel-met-klein-hartje. In 2013 kreeg ik een relatie met Noor, zijdeontwerpster, en sindsdien zijn we samen. Dat was voor het eerst dat ik op creatief gebied naar iemand kon luisteren. Dat iemand tegen me zei: "Eric, kijk eens naar deze vorm." Of ze zei: "Hou nou eens op met al je praatjes en kijk wat je gemaakt hebt, dit is het al helemaal." Met Noor doe ik alles, ze is heel belangrijk voor me. We werken samen ideeën uit. Als ik vastzit met een beeld kan ik altijd bij Noor terecht en zet ze me weer op een ander been. Door haar zie ik mijn beelden met een ander oog. Ik kan inmiddels kijken met de ogen van de ander, iemand die oprecht belangstelling voor me heeft. Het lijkt wel of ik volwassen ben geworden. Vroeger kwam er niemand bij me binnen, voelde ik mij soms net een bunker. Ik was wel sociaal hoor, had en heb een hoop vrienden, maar wezenlijk contact is iets anders. Sinds dat moment, waarop ik mijn buffer van praatjes afdeed, nam mijn creatieve ontwikkeling een vlucht. Het leek of ik mezelf leerde kennen. De beelden kwamen steeds meer overeen met mijn gevoel.'

Wat ik zoek in mijn beelden? Beweging. Levenskracht. Vitaliteit. Het ultieme moment dat eigenlijk niet kan – maar toch kan - omdat mensen leven en bewegen. De houding die ik zoek voor mijn figuren is niet mogelijk in een stilstaand beeld: een mens zou vallen. Ik moet de beelden ook altijd heel secuur op de sokkel monteren. Wat ik maak wás dus letterlijk in beweging – en wordt door mij stilgezet.’

Sensueel

De sculpturen stralen inderdaad een bijna grenzeloze perfectie uit. Ze hebben iets surrealistisch: het kan niet wat hier gebeurt. Tegelijk zijn de figuren kwetsbaar, gevoelvol en vooral sensueel. Maar: hoewel het meestal vrouwen zijn, is er geen borst te zien. Eric Goede is er trots op. ‘Ik maak vrouwen, geef ze geen borsten en toch zijn ze heel aantrekkelijk. Wie doet mij dat na?’ Pretoogjes, maar hij is toch heel serieus. ‘Wat ik zoek is verstilling. Een houding, die is bevroren in de tijd. Door het moment dat ik kies, leg ik alles vast, het hele spectrum aan gevoel, inclusief erotiek. Ik zal je vertellen: een van mijn uitdagingen is om erotische beelden te maken zonder één borst te boetseren. Het gaat om de houding.’

De afwerking van de bronzen is perfect. Hij doet alles zelf, het hele proces van contramallen maken tot patineren. ‘Dat is veel werk. Ik sluit niet uit dat ik die arbeidsintensieve processen ooit uitbesteed. Maar ik kan er ook van genieten. Het is een ambacht. Je moet je vak goed beheersen om een perfect afgewerkt beeld te leveren. Daar geniet ik van. Zo duurt de weg van niets tot een afgewerkt beeld soms maanden.'

Bevroren in het schommelen

‘Hoe ik begin? Met kijken en denken. Ik heb een idee, een gevoel, en daar zoek ik beelden bij. Springende mensen, dansende vrouwen, laatst vond ik beelden van iemand die aan het paaldansen was. Het gaat mij dan niet om het paaldansen, maar om de vitale beweging in dat lijf. Ze moet wel doordansen, van paal naar paal – stoppen kan niet. Of ik ontwerp een vrouw op een schommel – en haal de schommel dan weg. Bevroren in het schommelen… ik ben altijd op zoek naar die spanning tussen vorm en inhoud.'

Conclusie luidt dat Eric Goede technisch uitblinkt en vervolgens net zo lang zoekt tot hij iets kan uitvoeren dat technisch bijna onmogelijk is – maar net nog lukt. Inhoudelijk bewandelt hij hetzelfde terrein: op zoek naar iets dat niet kan... ‘Klopt. Dat doe ik. Ik zoek vitaliteit en stop haar, leg haar vast. Ga aan het werk en tref dan na een tijdje per definitie iets aan dat inderdaad vrijwel onmogelijk is en heel mooi. Iemand die duikt, maar net nog aan de duikplank vast zit… prachtig. Vrije val. Het gaat ver, beaamt hij, want immers, wanneer je bijvoorbeeld een vitale dans ‘stilzet’, kan de danseres wel doodvallen. Dat stilzetten van vitaliteit heeft altijd die spanning tussen leven en dood.

Elke keer heb ik weer die wondermooie ontmoeting met het resultaat. Het kán niet, denk ik dan, ik krijg dat beeld nooit op een sokkel. En dan kriebelt het: maar ik was technisch toch zo handig? En dan lukt het. Het lijkt wel of ik er steeds verder in ga. Datgene dat niet kan, toch ‘te laten kunnen’. Al jaren weet ik: eens zal ik het ideale beeld maken. Wat dat is? Dat is natuurlijk een beeld dat zowel inhoudelijk als qua vorm echt niet kan. En dat het me dan toch lukt.

Hoogtepunten

2000 - Het maken van een award voor het Wereldkampioenschap Ballroom Dancing
2005 - Als beeldhouwer werkte hij mee aan een documentaire van RTL 5
2007 - Expositie in de Keukenhof met vijf gebeeldhouwde stoelen
2009 - Sinds dat jaar zijn op de grote kunst- en antiekbeurzen in Nederland de beelden van Eric Goede te zien
2014 - Sinds dit jaar exposeert Eric Goede in het buitenland in onder meer Dubai, Spanje en Polen
2015 - Samen met nog acht andere kunstenaars maken zijn beelden een wereldtour door Spanje, Amerika, Zweden en Polen
2021 - Kunstenaar Eric Goede wint de Hans Nijhof Kunstprijs